رونمایی از یک فیلم ضدایرانی در برلین
در ادامه ساخت فیلمهای ضدایرانی، این بار یک فیلم جاسوسی علیه ایران تولید شد؛ فیلمی که در آلمان ساخته شده، اما رسانههای آلمانی با نقد آن از موفقیتش ابراز ناامیدی کردهاند.
این فیلم با نام «the operative» به نویسندگی و کارگردانی «یوال آدلر» کارگردان اسرائیلی برای اولین بار در برلیناله ۲۰۱۹ رونمایی شد. آدلر پیش از این یک فیلم سینمایی با عنوان «بیت لحم» ساخته بود که در آن به رابطه میان یک نیروی امنیتی صهیونیست و نوجوانی فلسطینی پرداخته میشود. داستان این فیلم (مأمور مخفی) درباره زنی جاسوسه به نام «راشل» است که از طرف سرویس جاسوسی اسرائیل «موساد» مأموریت پیدا میکند تا به ایران رفته و اطلاعاتی از برنامه هستهای کشورمان به دست آورد.
این فیلم برداشتی از رمان مشهور «معلم زبان انگلیسی» است که توسط مأمور مخفی سابق موساد «یفتیک ریچیر آتیر» نوشته شده و در سال ۲۰۱۶ یکی از پرطرفدارترین کتابها در امریکا شده بود، اما گفته میشود که یوال آدلر در نگارش فیلمنامه «مأمور مخفی» به متن کتاب «معلم انگلیسی» وفادار نبوده است. در فیلم، راشل به عنوان معلم خصوصی زبان انگلیسی به ایران میآید و شروع به فعالیت میکند. وی تلاش میکند با این وسیله به افراد مرتبط با فعالیتهای هستهای نزدیک شود و در نتیجه با فردی به نام «فرهاد رضوی» رابطه برقرار میکند، فرهاد طعمهای است که راشل قرار است از طریق وی به اطلاعات مدنظر برسد. خبرگزاری آلمان در گزارشی از اکران فیلم «مأمور مخفی» در برلین مینویسد: «عوامل سازنده مأمور مخفی اگر چه در بسیاری از جزئیات زیرکی و دانش خود را از اوضاع ایران به نمایش میگذارند، اما در ادامه روند به دام تصاویر مسلط از ایران میافتند و فیلم دستکم در چشم مخاطب ایرانی میتواند دور از واقعیت به نظر برسد، از سر و وضع آدمها در یک مراسم عروسی در ایران تا زخمی شدن راشل در جایی در نزدیکی مرز ترکیه و بعد سوار تاکسی بودن در تهران جوری که ظاهراً فاصله تهران و مرز زیاد فرض نشده است.» ضعف این فیلم به عنوان یک فیلم جاسوسی، در نقدهایی که در رسانههای معتبر سینمایی بر آن نوشته شده، مشخص است. دویچه وله مینویسد: «مأمور مخفی به صورت عمومی نیز در ارائه ساختار داستانی مستحکم ناکام است. شخصیتپردازیها ضعیف و انگیزه شخصیتها برای اقداماتشان مبهم است. این فیلم نتوانسته نظر مثبت منتقدان را جلب کند.»
هالیوود ریپورتر هم در نقد فیلم «مأمور مخفی» این فیلم را فاقد توانایی موفقیت در سطح بینالملل عنوان میکند و آن را فیلمی میداند که برای رسیدن به پایان عجله دارد.
«ورایتی» نیز در نقد این فیلم به عدم تطابق آنچه از تهران در فیلم مأمور مخفی دیده میشود با جغرافیای تهران اشاره میکند. این رسانه همچنین از بازیهای فیلم و درنیامدن رابطه میان راشل و فرهاد انتقاد میکند. «ورایتی» فیلم «مأمور مخفی» را ضعیفتر از فیلم قبلی کارگردان و در کل آن را غیرقابل توجه میداند.
گاردین «مأمور مخفی» را «غیرهیجانانگیز و بههمریخته» توصیف کرده و فیلم را قابل مقایسه با نمونههای موفق ژانر تریلر جاسوسی ندانسته است.
در سالهای اخیر به غیر از فیلم «آرگو» اکثر آثار ضدایرانی که در امریکا و اروپا ساخته شدهاند از سوی گروههای گمنام و کارگردانهای تازهکار ساخته شدهاند. به نظر میرسد سرمایهگذاران کمپانیهای فیلمسازی تمایل چندانی به صرف هزینه برای آثار ضدایرانی ندارند. «مامور مخفی» نیز از جمله همین آثار است که در آلمان ساخته شده، اما خود آلمانیها امید چندانی به موفقیت آن ندارند و رسانههای معتبر نیز در نقدهایشان بر اینکه این فیلم اقتباسی از رمان اصلی عقبتر است و نتوانسته فیلم موفقی باشد، تأکید کردهاند. به رغم اینکه فیلمهایی از جنس «مأمور مخفی» بخشی از پروژه ایرانهراسی هستند و برای ساخت و معرفی آنها به فستیوالهایی مانند «برلین» هزینه میشود و ضعف غیرقابل انکار آنها در ساخت، جایگاهی برای تاثیرگذاری آنها در نمایش چهره غیرواقعی از ایران نمیتوان متصور بود.
منبع:جوان آنلاین
نوشته رونمایی از یک فیلم ضدایرانی در برلین اولین بار در نقد فارسی. پدیدار شد.