سندروم متابولیک چیست ؟

داشتن یکی از این عارضه‌ها به معنی ابتلا به سندروم متابولیک نیست؛ اما نشان دهنده ریسک بیشتر در ابتلا به یک بیماری جدی‌تر است؛ و اگر دچار تعداد بیشتری از این عارضه‌ها شوید ریسک عوارض آن مانند دیابت نوع 2 و بیماری قلبی حتی بیشتر نیز می‌شود.

سندروم متابولیک به شکل رو به افزایشی شایع است و یک سوم افراد بزرگ سال آمریکایی به آن مبتلا هستند. اگر دچار سندروم متابولیک یا هر یک از اجزای آن شده‌اید، تغییرات شدید در سبک زندگی می‌تواند ابتلا به مشکلات جدی‌تر را به تأخیر بیندازد و یا حتی متوقف کند.

علائم سندروم متابولیک

بیشتر اختلالات همراه با سندروم متابولیک علائم و نشانه‌های واضحی ندارند. یکی از علائم ظاهری بزرگ شدن اطراف کمر است؛ و اگر قند خون فرد بالا باشد ممکن است متوجه علائم و نشانه‌های دیابت شود – پرنوشی و پر ادراری، خستگی و تاری دید.

زمان مراجعه به پزشک

اگر متوجه شدید که حداقل به یکی از اجزای سندروم متابولیسم دچار هستید، به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایش‌ها از ابتلا به سندروم مطلع شوید.

علت سندروم متابولیک

این سندروم ارتباط نزدیکی با اضافه وزن یا چاقی و عدم فعالیت دارد.

همچنین بین این اختلال و عارضه‌ای به نام مقاومت به انسولین نیز ارتباط وجود دارد. به طول معمول دستگاه گوارش مواد غذایی مصرفی را به قند تبدیل می‌کند. انسولین هورمونی است که توسط پانکراس ایجاد می‌شود و به ورود قند به سلول‌ها کمک می‌کند تا به‌عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرند.

در افراد مبتلا به مقاومت به انسولین سلول‌ها به شکل طبیعی به انسولین واکنش نشان نمی‌دهند و گلوکوز نمی‌تواند به‌آسانی وارد سلول‌ها شود. در نتیجه سطح قند خون افزایش می‌یابد در حالی که بدن به‌صورت مرتب انسولین بیشتری تولید می‌کند تا تلاش کند سطح قند خون را کنترل کند.

عوامل ریسک

عوامل زیر احتمال ابتلا به سندروم متابولیک را افزایش می‌دهد:

• سن. با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری نیز افزایش می‌یابد.
• قومیت. در ایالات متحده، اسپانیایی تبارها – به‌خصوص زنان – به نظر می‌رسد که بیشترین ریسک ابتلا به سندروم متابولیک را دارند.
• چاقی. داشتن اضافه وزن، به‌خصوص در ناحیه شکم، احتمال وقوع این اختلال را افزایش می‌دهد.
• دیابت. ابتلا به دیابت حین بارداری و یا داشتن سابقه خانوادگی در ابتلا به دیابت نوع 2 احتمال ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد.
• دیگر عارضه‌ها. ریسک بیماری سندروم متابولیک در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، سندرم تخمدان پلی کیستیک و آپنه خواب افزایش می‌یابد.

عوارض سندروم متابولیک

ابتلا به سندروم متابولیک ریسک مشکلات زیر را افزایش می‌دهد:

• دیابت نوع 2. اگر در سبک زندگی خود به‌منظور کنترل اضافه وزن تغییراتی ایجاد نکنید، ممکن است دچار مقاومت به انسولین شوید که می‌تواند منجر به افزایش سطح قند خون شود. در نهایت، مقاومت به انسولین به دیابت نوع 2 منجر می‌شود.
• بیماری‌های قلبی عروقی. فشار خون و کلسترول بالا می‌تواند به تشکیل پلاک در عروق منجر شود. این پلاک‌ها عروق را تنگ‌تر و سفت‌تر می‌کند که می‌تواند به حمله قلبی و یا سکته منجر شود.

پیشگیری از سندروم متابولیک

تعهد در تمام طول زندگی به داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند از عارضه‌هایی که منجر به سندروم متابولیک می‌شوند جلوگیری کند. سبک زندگی سالم شامل موارد زیر است:

• داشتن حداقل 30 دقیقه فعالیت فیزیکی در روز
• مصرف زیاد سبزیجات، میوه‌ها، پروتئین خالص و غلات کامل
• محدود کردن قند اشباع شده و نمک در رژیم غذایی
• حفظ وزن مناسب
• عدم استعمال دخانیات