نشانه های اولیه آلزایمر
آلزایمر مانند تمامی انواع زوال عقل، به واسطه مرگ سلول های مغزی ایجاد می شود. آلزایمر یک بیماری سیستم عصبی است و به معنای آن است که فرد به مرگ پیشرونده سلول های مغز دچار گشته که با گذر زمان تشدید می یابد.
با ابتلا به آلزایمر، اندازه مغز کاهش می یابد و با گذر زمان بافت مغز سلول ها و ارتباطات عصبی کمتری خواهد داشت.
بیماری آلزایمر یک ناهنجاری عصب شناختی است که در آن مرگ سلول های مغز موجب زوال حافظه و کاهش توانایی شناختی می شود. این بیماری نوعی از زوال عقل است که از حد ملایم آغاز شده و کم کم تشدید می یابد.
افراد مبتلا به آلزايمر به سرعت تغيير خلق و خو مي دهند . مثلا ممکن است بدون هيچ دليل مشخص از حالت آرام به گريه و يا عصبانيت تغيير خلق دهند.
علائم اوليه آلزايمر در افراد مختلف و حتي روزهاي پي در پي متفاوت خواهد بود. بعضي از نشانه هاي آن به قدري ظريف است که هيچ کس به آن توجه نخواهد کرد.
علائم بعدي به صورت بارزتري جلوه مي کند و آن زماني است که بيماري پيشرفت زيادي کرده است.
از جمله علائم اوليه ابتلا به اين بيماري عبارتند از:
۱- از دست دادن حافظه: يکي از شايع ترين علائم آلزايمر فراموش کردن چيزهايي است که در فاصله زماني نه چندان دور فرا گرفته ايد. در حاليکه فراموش کردن قرار ملاقات، نام يا شماره تلفن دوستان طبيعي است ، اما در افراد مبتلا به آلزايمر فراموشي بيشتر اتفاق مي افتد و بعد ها نيز با گذر زمان موارد فراموش شده را به خاطر نخواهند آورد.
۲- مشکل در انجام امور زندگي و کارهاي روزانه: افراد مبتلا به آلزايمر به سختي مي توانند وظايف خود را بدون فکر کردن به خاطر بياورند. فراموش کردن شيوه طبخ غذا، تعمير لوازم منزل و يا بازي هاي ساده از جمله مشکلات اين افراد است.
۳- مشکلات زباني: هر فردي ممکن است بعضي اوقات به سختي بتواند کلمات صحيح را پيدا کند. اما افراد مبتلا به آلزايمر اغلب مواقع کلمات ساده را فراموش مي کنند و يا واژه هاي غير معمولي را جايگزين مي کنند.
۴- سردرگمي زماني و مکاني: فراموش کردن تاريخ روز و يا اينکه به سمت کجا در حال رفتن هستيد، تا حدودي نرمال است. اما افراد مبتلا به آلزايمر اغلب خيابان خودشان را گم مي کنند و فراموش مي کنند کجا هستند و يا چگونه به اين نقطه رسيده اند و يا اينکه چگونه به خانه باز گردند.
۵- کاهش قوه قضاوت : هيچ کس در همه زمانها قضاوت درستي ندارد. اما افراد مبتلا به آلزايمر اغلب بدون در نظر گرفتن آب و هوا لباس مي پوشند. مثلا ممکن است در روزهاي گرم چندين بلوز روي هم بپوشند و يا برعکس. افراد مبتلا به آلزايمر قضاوت صحيحي راجع به پول ندارند و ممکن است مقدار زيادي پول به فروشنده بدهند و يا چيزهايي بخرند که اصلا به آن نيازي ندارند.
۶- مشکل در تفکر انتزاعي: افراد مبتلا به آلزايمر اغلب به طور کلي شماره ها را فراموش مي کنند و يا نمي دانند که چه کاري بايد با آن انجام داد.
۷- قرار دادن اشياء در جاي غلط: هرکس ممکن است به طور اتفاقي کليد يا کيف پول خود را در جاي غلط بگذارد. اما افراد مبتلا به آلزايمر اغلب چيزها را در جاي غلط مي گذارند . مثلا ممکن است اتو را در يخچال قرار دهند.
۸- تغيير در رفتار و خلق و خو: افراد مبتلا به آلزايمر به سرعت تغيير خلق و خو مي دهند . مثلا ممکن است بدون هيچ دليل مشخص از حالت آرام به گريه و يا عصبانيت تغيير خلق دهند.
۹- تغيير شخصيتي: شخصيت افراد در طول زندگي معمولا تا حدودي عوض مي شود. اما افراد مبتلا به آلزايمر به طور بارزي تغيير شخصيت مي دهند. مثلا ممکن است بدگمان، ترسو و يا وابسته به ساير افراد خانواده شوند.
۱۰- از دست دادن قوه ابتکار و نوآوري: بعضي اوقات خستگي بابت کارهاي خانه، فعاليت هاي تجاري و يا مسئوليت هاي اجتماعي طبيعي است. اما افراد مبتلا به آلزايمر اغلب بسيار غير فعال هستند . ساعت هاي طولاني به تماشاي تلويزيون مي نشينند. بيش از حد طبيعي مي خوابند و هيچ تمايلي براي فعاليت ندارند.
آيا آلزايمر قابل پيشگيري است؟
تاکنون هيچ راه تضمين شده اي براي پيشگيري از آلزايمر وجود نداشته است، اما تحقيقات اخير روش هاي زير را در پيشگيري از آلزايمر موثر مي داند.
۱- تمرينات فکري: افرادي که مرتب مطالعه مي کنند و يا بازي هاي فکري انجام مي دهند، جدول حل مي کنند و …..کمتر در معرض ابتلا به اين بيماري خواهند بود.
۲- تمرينات بدني: ۳۰ دقيقه ورزش روزانه تاثير به سزايي در سلامت قلب ، ماهيچه ها و مغز دارد. پياده روي، باغباني، تميز کردن منزل، رقصيدن و….مي تواند نوعي ورزش باشد.
۳- نوشيدن مايعات به اندازه کافي: کم آبي مهم ترين فاکتور متغير براي از دست دادن حافظه است. به مقدار کافي مايعات بنوشيد و از مصرف نوشيدني هاي الکلي اجتناب کنيد.
۴- مراقب داروهاي مصرفي باشيد: پزشک شما بايد از کليه داروهاي تجويزي و غير تجويزي که مصرف مي کنيد آگاه باشد. زيرا ترکيب بعضي از داروها باعث گيجي، فراموشي و يا آسيب بلند مدت به حافظه شود.
۵- رژيم غذايي سالم را پيروي کنيد: روزانه حداقل ۵ نوع ميوه و سبزي تازه بخوريد. سبزيجات پهن برگ مثل بروکلي، اسفناج و کاهو بسيار مفيد است.
۶- از مکمل فسفاتيديل سرين Phosphatidylserine استفاده کنيد: مطالعات مختلف نشان مي دهد که استفاده از اين مکمل در مراحل اوليه ابتلا به آلزايمر، سرعت پيشرفت بيماري را کاهش مي دهد. بنابراين اگر اين بيماري در خانواده در حال گسترش است بهتراست با مشورت پزشک مصرف آن را شروع کنيد.